توضیح: پیامبر(ص)، در شصت و سه سالگی، دار فانی را وداع گفته است.
بین اعداد سیزده، پنجاه و صدو چارده، مراعات‌النظیر وجود دارد.
معنی بیت: تا حضرت جبرئیل (ع) صدوچارده سوره‌ی قرآن را به طریق وحی به آن حضرت ابلاغ کند، سیزده سال دیگر نیز بر عمر پنجاه ساله‌اش افزوده شد و آن حضرت شصت‌وسه ساله شد.
43)جاهدوا الکفار کردش غرقه در دریای خوف ما علیک الا‌البلاغش داده توقیع رجا
جاهدالکفار قسمتی از آیه‌ی 73 از سوره‌ی توبه –9:
«یا ایهاالنبی جاهدالکفار و المنافقین و اغلظ علیهم مأویهم جهنّم و بئس‌المصیر».
ترجمه: ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن و بر آنها درشتی کن و جایگاه آنها جهنم است و بد جایگاهی است. (تعلیقات دیوان مجیر).
و ما علیک الاالبلاغ قسمتی است از آیه‌ی 92 از سوره‌ی مائده-5:
«واطیعواالله و اطیعواالرسول واحذروا فان تولّیتم فاعملوا انّما علی رسولنا البلاغ‌المبین».
ترجمه: و خدای را فرمان برید و از پیامبر اطاعت کنید و (از نافرمانی) بپرهیزید، و اگر روگردان شدید پس بدانید که بر فرستاده ی ما فقط (پیغام) رسانیدن آشکار است (همان).
توقیع: نشان کردن پادشاه برنامه و منشور و به معنی دستخط و نشانی پادشاه و فرمان پادشاهی که به قهر باشد به خلاف منشور (غیاث).
معنی بیت: آیه‌ی جاهدالکفار، پیامبر(ص) را در دریای خوف الهی غرقه کرده و در عوض، آیه‌ی ماعلیک الالبلاغ به او منشور و فرمان امیدواری داد و امیدوارش کرد.
44)او عالم بود و بهتر بد ز عالم زآنکه مشک باشد از آهو و به ز آهو بود مشک ختا
مشک، مشک ختا: «اصل کلمه از زبان لاتین آمده و Muscus بوده است. چون در اصل بعد از میم ضمه است. مشک به ضم باید گفت نه مشک. چنانکه در زبان فرانسه هم Musc موسک می‌گویند. به همین جهت، مشگ درست نیست و حتماً باید با کاف نوشت، چنانکه شعرا هم با خشک قافیه کرده‌اند»، مشک از نافه‌ی (غده‌ی تناسلی آهوی نر) آهوی ختا که در ادبیات فارسی به آهوی چین و ختن معروف است به دست می‌آید (فرهنگ اشارات).
مصرع دوم تمثیل است.
این بیت از نظر مضمون با این بیت متنبی (در مدح مادر سیف الدوله) مطابقت دارد:
«فان تفق الانام و انت منهم فان المسک بعض دم الغزال»
ترجمه: و اگر برتری و فضیلت داده شده‌ای بر مردم و حال آنکه تو یکی از آنها هستی، جای شگفتی نیست، چرا که گاه جزء چیزی بر کل آن، فضیلت و برتری بسیار دارد و چنانکه مشک، بعض خون غزال است و بر آن برتری دارد.
معنی بیت: پیامبر(ص) از دنیا و زاده شده‌ی عالم مادی بود، و با وجود این از عالم و دنیا به مراتب بهتر و والاتر بود، همانطور که مشک ختا از نافه ی آهوی ختایی به وجود می‌آید و در عین حال از خود آهو با ارزشتر و بهتر است.
45)شد ز یک تأثیر سعدش زیر این هفت آینه بهر پنج ارکان شرعش چار مفتی مقتدا
هفت آینه: کنایه از هفت کوکب یا سبعه‌ی سیاره (فرهنگنامه کنایات، ص 503).
پنج ارکان شرع: ارکان پنجگانه‌ی اسلام که عبارتند از: توحید، نماز، روزه، حج و زکات (فرهنگنامه شعری) که مقتبس از این حدیث است:
قال‌النبی: «بنی الاسلام علی خمسه علی ان یوحدالله و اقام الصلوه و ایتاء‌الزکوه و صیام رمضان والحج».
