تکلیف
– مواجهه با موقعیتهای برانگیزاننده وسواس‌ها و قطع تشریفات رفتاری مطابق سلسله‌مراتب تهیه شده و در همین راستا مواجهه با محرکها و سعی در عدم پاسخدهی
– حفظ اثرات حاصل از آلودگی با خون تا زمان رسیدن به منزل و سپس شستن سریع آن
– مرور لیست عادات سالم و تلاش در جهت انجام آنها
– تداوم تمرین کم‌آبی در منزل
– تداوم انجام تکالیف جلسات قبل
جلسه‌ی هفتم: نقش مشاهده در بروز و درمان وسواس
هدف
آشنایی با نقش مشاهده در یادگیری و درمان وسواس و تمرین مواجهه از طریق مشاهده در جلسه درمان
دستور جلسه
الف- بررسی تکالیف جلسه‌ی قبل و موفقیت یا عدم موفقیت درمانجویان در انجام تکالیف مربوط و رفع ابهامات درمانجویان در استفاده از تکالیف مربوط
ب- بحث در خصوص روش مشاهده و الگوگیری برای یادگیری و ارتباط آن با بروز و تداوم وسواس
ج- توضیح در خصوص شیوه‌ی استفاده از روش مشاهده برای درمان وسواس
د- مشاهده‌ی یک فیلم جهت آشنایی و روان‌سازی فرایند مشاهده برای درمان وسواس
ه- بیان تعدادی از عادات سالم و در نقطه‌ی مقابل وسواس
شرح جلسه
درابتدای جلسه پس از بررسی تکالیف به درمانجویان فیلمی نمایش داده می‌شود. محتوای فیلم در ارتباط با مواجهه با آلودگی در زندگی روزمره و موضوعاتی است که معمولاً برای افراد مبتلا به وسواس، مواجهه و حتی مشاهده آن حساسیت برانگیز است. توضیح آنکه یکی از راههای یادگیری وسواس، یادگیری آن از طریق مشاهده است. یعنی مشاهده دیگرانی که همین حساسیت ها را دارند، برای مثال بیش از حد معمول اقدام به شستشو، چک کردن و وارسی می‌کنند،یا بیش از حد معمول پایبند قوانین و مقررات، نظم وغیره می‌باشند. به منظور از بین بردن اثر این مشاهدات و حساسیت‌هایی که به وجود آمده وآمادگی‌هایی که به طور ذاتی برای اضطراب و وسواس وجود دارد، یکی از راهها، عمل معکوس یعنی مشاهده افرادی است که این وسواس‌ها را نداشته و چندان مقید به این قراردادهای فردی نیستند. در واقع بااستفاده از این روش بیشتر،افرادی که اهل ریسک هستند الگوی فرد می‌شوند، تا افراد محتاط و وسواسی.یعنی برای درمان وسواس باید افراد غیروسواسی را مشاهده کرد وآنها را الگوی خود قرار داد؛ تا استانداردهای فردی و شخصی تغییر کرده و بتوان به استانداردهای افراد طبیعی و بهنجار دست یافت. درضمن ارائه لیست تعدادی دیگر از عادتهای سالم بر انجام تکالیف قبلی درخصوص مواجهه، قطع رابطه محرک و پاسخ، مشاهده افراد فاقد عادتهای وسواسی و سعی در درونی کردن هنجارهای آنان و تداوم استفاده از روش کم‌آبی تأکید می‌شود.
تکلیف
– انتخاب چند مورد از لیست رفتارهای وسواسی و مواجهه با آنها و عدم پاسخدهی
– تمرین مشاهده‌ی رفتار افراد غیروسواسی و سعی در الگوگیری از رفتارهای آنها
– مرور لیست عادات سالم و سعی در انجام آنها
– استفاده از روشهای مطرح شده از جمله استفاده از تقویت و غیره برای درمان وسواس
– تداوم استفاده از روش کم‌آبی و تعمیم این روش به سایر رفتارها (استفاده از حداقل‌ها در انجام رفتارها)
جلسه‌ی هشتم: نقش محرکها در بروز وسواس
هدف
آشنایی با مجموع محرکهایی که در فرآیند درمان وسواس نیاز به توجه درمانی دارند و ضرورت ثبات رفتار در فعالیت درمانی
دستور جلسه
الف- بررسی تکالیف جلسه‌ی قبل و موفقیت یا عدم موفقیت درمانجویان در انجام تکالیف مربوط
ب- توضیح در خصوص ضرورت عدم پاسخدهی به محرکها در فرایند درمان و ثبات در آن
ج- توضیح در خصوص سه محرک بیرونی، افکار و اضطراب و به عنوان مجموع محرکهایی که نیاز به توجه درمانی دارند
د- توضیح در خصوص اینکه در برخورد با سه محرک فوق نباید فکرها را کم کرد، نباید درصدد کاهش اضطراب برآمد و نباید از رودرویی با محرکهای بیرونی اجتناب شود
ه- بیان تعدادی دیگر از عادات سالم در نقطه مقابل رفتارهای وسواسی
شرح جلسه
درابتدای جلسه میزان موفقیت درمانجویان درانجام تکالیف جلسه قبل از جمله کم‌آبی و مواجهه با وسواس‌ها و میزان پیشرفت آنها در کاهش شدت رفتارهای وسواسی‌شان طبق لیست تهیه شده از جانب خودشان مورد بررسی قرار می‌گیرد. افراد وسواسی نسبت به سه محرک حساسیت خاص دارند که لازم است مورد توجه قرار گیرند. یکی محرکهای بیرونی است، یعنی عوامل و شرایط بیرونی که به نقطه شروع و ماشه‌چکان رفتارهای وسواسی تبدیل می‌شوند؛ محرک دوم اضطراب ومحرک سوم افکار فرد است . درپاسخ به افکار یا اضطراب‌ها و به منظور کاهش اضطراب ،فرد اقدام به انجام رفتارهای وسواسی می‌کند. برای درمان،پاسخ فرد درارتباط با این محرکها باید تغییر کند. افراد مبتلا به وسواس باید جرأت ریسک‌کردن و خطرپذیری را افزایش دهند؛ اجازه بدهند که افکار بیاید،آنها را کنترل نکرده و سعی در کاهش که اضطرابشان با استفاده از رفتارهای وسواسی نداشته باشند؛ بلکه بالعکس بگذارند اضطراب افزایش یابد. افزایش ریسک‌پذیری، منجر به کاهش و از بین رفتن اثرات تحریکی این سه محرک می‌شود. به هیچ عنوان نباید درفکر حذف محرکها از طریق اجتناب از موقعیت‌ها، کنترل افکار و کاهش اضطراب‌هایشان باشند؛ بلکه قرار دادن خود درمعرض محرکها، و افزایش اضطراب و عدم کنترل افکار، راه صحیح مقابله با وسواس و رفتارهای وسواسی است. تکالیفی که تاکنون به آن اشاره شده وروشهای مطرح شده از قبیل از بین بردن حساسیت، مشاهده رفتار افراد غیروسواسی، و قطع رابطه بین محرک و پاسخ وکم‌آبی، همه در واقع روشهایی برای قرار دادن خود در معرض محرکهای بیرونی، اضطراب و افکار است.
تکلیف
– مواجهه و بازداری از پاسخ مطابق سلسله‌مراتب تعیین شده از رفتارهای وسواسی
– رها کردن افکار و رودرویی با اضطراب و محرکهای برانگیزاننده رفتارهای وسواسی
– سعی در ثبات در پاسخدهی
– استفاده از سایر روشهای مطرح شده در جریان درمان
– تداوم استفاده از روش بی‌آبی و تعمیم آن به سایر رفتارها
| دانلود کامل پایان نامه در سایت pifo.ir موجود است. |