
شرح جلسه
در ابتدا به بررسی تکالیف و عملکرد درمانجویان در جلسه قبل پرداخته و میزان پیشرفت آنها بررسی میشود. سپس در این جلسه اصل ششم مورد بحث قرار میگیرد یعنی « ملاک احساسی در افراد وسواسی» برای انجام تشریفات و تداوم آنها. استدلال افراد مبتلا به وسواس برای انجام اعمال استدلال منطقی نیست بلکه احساسی است. آنها عمل شستشو، چک کردن و سایر رفتارهای وسواسی را تا زمانی ادامه میدهند که احساس کفایت کنند و این احساس از هیچ منطق عقلی پیروی نمیکند. به همین دلیل ممکن است ساعتها شستشو، چک کردن و غیره را ادامه دهند بدون آنکه به احساس تمامیت و کفایت برسند. در ضمن هنگامی که به احساس تمامیت رسیدند با کوچکترین احساس هیجانی و یا استرس باز احساس عدم تمامیت و ضرورت کنترل، چک کردن و یا شستشو باز میگردد. جهت کنترل ملاک احساسی، بهترین کار تعیین زمان برای انجام امور است. برای مثال مدت حمام کردن را با زمان محدود میکنند، و زمان آن نیز حداقل زمان ممکن خواهد بود. در رابطه با سایر امور و فعالیتها نیز به همین ترتیب عمل خواهند کرد.
همچنین تکلیف جلسه قبل در مورد بیآبی در این جلسه به «کمآبی» تبدیل میشود. یعنی در انجام فعالیتها از آب استفاده خواهند کرد ولی این میزان حداقل میزان ممکن خواهد بود. لازم به ذکر است که معمولاً انجام تکلیف کمآبی برای بسیاری مشکلتر خواهد بود چون کنترل خود و نگه داشتن اندازه در مصرف آب برایشان مشکل است. در پایان ضمن یادآوری تکالیف بر به کار بردن آنها تأکید میشود.
تکلیف
– استفاده از «حداقل زمان» برای انجام تشریفات به منظور مقابله با ملاک احساسی و تمرکز موقت بر موقعیت و تغییر تفسیر
– به کار بردن روش کمآبی در منزل به منظور انجام مواجهه با موقعیتهای اجتنابی و قطع تشریفات
– تداوم انجام روشهای ATT، فاصله گرفتن از غنیسازی ذهن و سایر روشهای مطرح شده به منظور تضعیف باورهای وسواسی و کاهش رفتارهای وسواسی
جلسهی هشتم: اثرات خلق بر وسواس و روشهای کنترل آن
هدف
تأکید بر مباحث قبلی تحت عنوان نقش تضعیف و تغییر باورهای اصلی، ائتلافی و اصول (باورهای) ششگانه در درمان وسواس و آشنایی با اثرات خلق بر وسواس و روشهای کنترل آن و آشنایی با یکیدیگر از روشهای مواجهه به منظور تغییر باورهای فراشناخت
دستور جلسه
الف- مرور تکالیف جلسهی قبل و بررسی موفقیت یا عدم موفقیت درمانجویان در انجام تکالیف مربوط
ب- مرور مجدد بر مباحث مطرح شده در خصوص اصول یا باورهای ششگانه و ارتباط تضعیف آن با تضعیف باورهای ائتلافی و باورهای اصلی و نقش تضعیف این مجموعه باورها در کاهش وسواس و رفتارهای وسواسی
ج- بحث در مورد اثرات خلق بر وسواس و نقش کاهش خلق بر تداوم رفتارهای وسواسی
د- ارائه راهبردهای چهارگانه برای کنترل خلق از طریق پیادهروی سریع، نظم در تغذیه، خواب و افزایش ارتباطات اجتماعی
ه- استفاده از روش آلودگی به وسیلهی خون به منظور انجام تمرین بیشتر برای مواجهه
شرح جلسه
همانند جلسات قبل مرور تکالیف و بررسی مشکلات درمانجویان در انجام آنها و بررسی میزان پیشرفتشان در مقابله با وسواسها اولین دستور جلسه است. سپس مروری بر اصول و باورهای ششگانه و تبعات آن شده و بر این مسأله تأکید میشود که تضعیف این اصول و باورها منجر به از بین رفتن باور اصلی در خصوص مهم و قدرتمند بودن افکار و باورهای ائتلافی میشود. و بر این نکته تأکید میشود که بنیاد درمان وسواس مبتنی بر تضعیف و از بین رفتن اعتبار این باورهاست. سپس به نقش خلق بر وسواس پرداخته و ضمن تشریح رابطه افسردگی با وسواس ضرورت کنترل خلق به منظور کنترل تشدید و تداوم وسواس مورد تأکید قرار میگیرد. در این رابطه به منظور کنترل خلق استفاده از چهار راهبرد پیشنهاد میشود: در ابتدا پیادهروی تند به مدت یک ساعت در طی روز یا دو نیم ساعت. تغذیه منظم از طریق خوردن صبحانه قبل از ساعت ۸، ناهار قبل از ساعت ۲ و شام قبل از ساعت ۹ شب. خواب منظم در فاصله ۱۱ شب الی۶ تا۷ صبح و خواب روز حداکثر یک ساعت و سرانجام افزایش ارتباطات اجتماعی از طریق افزایش تماس با دوستان، خویشاوندان، همکاران وغیره . در ضمن به منظور انجام مواجهه بیشتر با هدف تضعیف باورها، تمرین مواجهه با خون در جلسه درمانی انجام میشود؛ در پایان انجام تکالیف مربوط (از جمله تداوم تکلیف کمآبی) مورد تأکید قرار میگیرد.
تکلیف
– استفاده از راهبردهای چهارگانه به منظور کنترل خلق وکاهش اثرات آن بر وسواس
– مشخص کردن اصول یا باورهای غالب و سعی در اولویتبخشی برای تضعیف آنها و استفاده از روشهای مقابله صحیح
– انجام تکالیف جلسات قبل نظیر ATT، فاصله گرفتن از غنیسازی ذهن، استفاده از ملاک حداقل زمان برای انجام رفتارها، مواجهه با موقعیتهای مختلف و خودداری از انجام تشریفات و سایر روشها
– انجام مواجهه از طریق حفظ اثرات حاصل از آلودگی به وسیلهی خون با شستن سریع و بدون دقت آن در منزل و تداوم استفاده از روش کمآبی
جلسهی نهم: اشکال مختلف رفتارهای وسواسی و ارتباط آن با باورهای فراشناختی
هدف
آشنایی با رفتارهای وسواسی و ارتباط آن با باورها و اصول فراشناخت و آشنایی با یکیدیگر از روشهای مواجهه به منظور تغییر باورها
دستور جلسه
الف- مرور تکالیف درمانجویان و بررسی موفقیت یا عدم موفقیت آنها در انجام تکالیف مربوط
ب- بحث گستردهتر در خصوص انواع رفتارهای وسواسی شامل: اجتنابها، تکرارها، تشریفات و اطمینانطلبی و تاثیر باور اصلی، فرضها، اصول، تفسیر، خلق و استرسها بر آن و ضرورت تغییر یا کنترل آنها برای به دست آوردن کنترل بیشتر بر رفتارهای وسواسی و تغییر رفتارهای وسواسی در دورههای مختلف سنی و تغییرات آن در طول دورهی درمان
ج- مرور مجدد نمودار OCD به منظور کسب اطمینان از فهم مطالب مطرح شده و رفع ابهامهای موجود به منظور آماده نمودن درمانجویان برای قطع جلسات درمانی
د- بحث در خصوص ضرورت تداوم برنامه کمآبی تا درمان کامل افکار و رفتارهای وسواسی
شرح جلسه
ضمن بررسی تکالیف، عوامل دیگر مطرح شده در نمودار فراشناخت وسواس مورد بحث قرار میگیرد. اینکه پس از قرار گرفتن در معرض یک ماشهچکان، افکار مزاحم و تکانهها بروز میکند و سپس بر اساس باورها و اصول مطرح شده، تفسیر فرد از این افکار،این است که این افکار یک امر واقعی است و باید مورد توجه ویژه و کنترل یا خنثیسازی قرار گیرد. اینگونه تفسیر افکار ،سطح اضطراب فرد و احساس گناه او را افزایش داده و این افزایش سطح اضطراب، منجر به انجام تشریفات مختلف و رفتارهای خنثیساز میشود و یا به منظور جلوگیری از بروز مجدد این اضطرابها فرد سعی میکند از قرار گرفتن مجدد در معرض این شرایط خودداری کند و در نتیجه رفتارهای اجتنابی مثل اجتناب از آلودگی و غیره شکل میگیرد. به منظور قطع این فرآیند باید به ویژه بر تغییر تفسیر تمرکز کرد و به جای تفسیر افکار و تکانه ها به واقعیاتی که باید مورد توجه جدی قرار گیرند،آنها به اینکه اینها فقط فکر هستند تفسیر میشوند و چون فکر هستند، پس باید رهایشان کرد که به ذهن بیایند، اما نباید آنها را جدی گرفت. تفاوت افراد مبتلا به وسواس و افراد غیر مبتلا در این است که بیماران وسواسی این افکار را جدی میگیرند. در حالی که اینها واقعیت نداشته و تنها فکر هستند. به این ترتیب علاوه بر تکالیف کمآبی، و ATT و سایر تکالیف، مسأله تغییر تفسیر افکار مزاحم از واقعیت به فکر به تکالیف قبلی اضافه میشود.
تکلیف
– مقابله با باورهای غالب و انجام روشهای مختلف برای مقابلهی سازگارانه نظیر ATT، فاصله گرفتن از غنیسازی ذهن
– تغییر تفسیر، تعدیل خلق از طریق روشهای چهارگانه و انجام مواجهه و جلوگیری از پاسخ
– تداوم روش کمآبی
جلسهی دهم: پیشگیری از برگشت اختلال
هدف
آشنایی با روشهای مدیریت درمان پس از قطع جلسات درمانی و روشهای پیشگیری از اختلال و ارزیابی درمانجویان در پایان جلسات درمانی
برای دانلود فایل متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید. |