
اصطلاحاتی همچون اصولگرا، بنیادگرا و قدرت گیری نیروهای نظامی برای توضیح قدرت مسلط سیاسی مورد استفاده کنشگران بود. بطوریکه برخی بر جدال میان اصولگرایی و مصلحتگرایی تاکید داشتند. برخی مسئله ترکیب سیاست و مذهب را برجسته میکردند. و گروهی بر قدرت گرفتن نیروهای نظامی در برابر روحانیون سنتی و بروکراتها تاکید داشتند.
در مورد جامعهمدنی، اکثریت کنشگران بر تقویت آن اصرار میورزیدند. اما برخی بر شبکهای شدن روابط تاکید داشتند، و برخی دیگر بر ساختن نهادها و سازمانهای مقاوم. اما در مجموع، تقویت ساختار و بدنه جنبش زنان در جامعه مدنی مورد تائید همه کنشگران بود.
جدول شماره 8: تحلیل وضعیت موجود
چگونگی تغییر وضعیت
مطالبات، استراتژیها و برنامههای عمل برخی از فعالان، مسائل و مطالبات اقتصادی زنان را، نیازهای اولیه آنها میدانستند و معتقد بودند که باید برای توانمند شدن زنان تلاش کرد.
زنان چپگرا نیز با اینکه مسائل اقتصادی زنان را بسیار مهم میدانستند اما معتقد بودند که نمیتوان به برنامههای کوتاه مدت دل خوش بود و باید راه حلی بلند مدت را جستجو کرد.
ائتلاف زنان اصلاح طلب: 1) افزایش مشارکت سیاسی زنان، 2) افزایش حساسیت در سیاستگذاریها نسبت به مسائل زنان، و 3) تقویت گفتمان نواندیشی دینی در حوزه زنان، محورهای اصلی این ائتلاف به شمار میآید.
گروه میدان زنان: تاکید بر موضوعات مشخص و بحرانی با هدف اعتراض به مظاهر «نوبنیادگرایی» برنامه اصلی این گروه است. موضوعاتی همچون سنگسار، حضور زنان در ورزشگاهها، و سهمیه بندی جنسیتی بیشتر مورد توجه این گروه است.
ائتلاف یک میلیون امضاء: تغییر 10 مورد قانونی تبعیض آمیز در حوزه قوانین خانواده و قانون جزاء مطالبات اصلی این ائتلاف است. تاکید بر مطالبات حداقلی از طریق جمعآوری امضاء به طریق چهره به چهره برای جلب مشارکت و بسیج گسترده نیروها، استراتژی اصلی این ائتلاف است. برخی از کنشگران این ائتلاف معتقدند که پس از آن در بلندمدت میتوان بر مسئله ضمانت اجرای قوانین و قوانین حمایتی تاکید داشت.
ابزارها و روشهای مورد استفاده استفاده از شیوهها و ابزارهای متنوع به تدریج در میان کنشگران جنبش زنان در حال رایج شدن است. با این حال:
برخی گروهها بیشتر بر ابزار رسانهای تاکید دارند.
فعالان کمپین یکی میلیون امضاء روش اصلی خود را ارتباط «چهره به چهره» و مستقیم با مردم میدانند.
سیاستهای خیابانی دیگر نیز با توجه به ضرورتها و شرایط مورد استفاده قرار میگیرد.
ابزارهایی همچون لابی و رایزنی نیز توسط گروههایی استفاده میشود.
جدول شماره 9: چگونگی تغییر وضعیت
چالشها در عمل
نحوه تنظیم رابطه با جامعه سیاسی سابقه وابستگی گروههای زنان به جریانهای سیاسی سبب شده است که مسئله استقلال زنان از نیروهای سیاسی به یک چالش مهم بدل شود. تقریباً اکثر گروههای زنان بر حفظ استقلال از جریانات سیاسی تاکید دارند، اما رویکردهای آنها در این خصوص متفاوت است:
برخی استدلال میکنند که به هر حال جنبش زنان هم سویههای سیاسی دارد و نمیتوان منکر برخی ارتباطات شد.
برخی میگویند که هیچ رابطهای با جریانهای سیاسی ندارند.
زنان اصلاحطلب، بر حفظ استقلال خود از مردان اصلاحطلب تاکید میکنند.
و گروهی نیز معتقدند که میتوان با گروههای سیاسی ارتباط داشت، اما این ارتباط باید از موضع برابر باشد. آنها نفس ارتباط را منفی یا مثبت نمیدانند بلکه به نتیجه آن اهمیت میدهند.
چگونگی مواجهه با مسائل مذهبی دوگانه سکولار/اسلامی برای موضعگیری در قبال مسائل مذهبی در جنبش زنان طی سالهای اخیر تعدیل شده است. بطوریکه گرایشهای جدیدی قابل ردیابی است. با این وجود، امور مذهبی همچنان یکی از چالشهای کنشگران جنبش زنان است.