کمیته‌های شورا
به طور کلی حسن اصلی مدل شورا – شهردار، این است که دخالت قوا در امور یکدیگر به حداقل می‌رسد. ولی عیب مهم آن این است که امکان ناهماهنگی بین شهرداری و شورا وجود دارد(Pate,1954: pp.182-184).
ب. مدل رهبری جمعی
در مدل رهبری جمعی که در کشورهای بلژیک، هلند و لوکزامبورگ و جمهوری چک دیده می‌شود، مرجع تصمیم‌گیری یک بدنه تخصصی و به عبارت دیگر کمیته اجرایی است. این کمیته که مسئول اکثریت وظایف اجرایی است از اعضای شورای شهر با وظایف حکومتی تشکیل می‌شود و توسط شهردار سرپرستی می‌شود. در نتیجه در این الگو شهردار دارای اهمیت کمتری می‌باشد. در ضمن شایان ذکر است که در اینجا تاکید اساسی بر جمعی رهبری است تا بر تخصص گرایی شخصی یا رهبری سیاسی(برک پور و اسدی،1390: 175-174).
ج. مدل رهبری توسط کمیسیون
در این مدل، شهروندان (ساکن آن شهر) به طور مستقیم افرادی را به عنوان شورای شهر انتخاب می‌کنند که این اعضا هم وظایف قانونگذاری و تعیین خط و مشی را بر عهده دارند و هم مجری قوانین و سیاست‌ها هستند(مقیمی،1382: 176). مهم‌ترین وجه اشتراک در نظام‌های حکمرانی شهری برخوردار از این مدل آن است که یک بدنه اجرایی تخصصی در آن‌ها وجود دارد که وظایف مدیریت استراتژیک و هماهنگی را انجام می‌دهد. در این مدل امور اجرایی توسط کمیته‌های دائمی که توسط شورا ایجاد می‌شود انجام می‌پذیرد. شورا همچنین دورنما و قلمرو اختیارات این کمیته را تعیین می‌کند، این کمیته‌ها تصمیمات شورا را آماده می‌کنند و بر اجرای آن‌ها نظارت می‌کنند و مدیریت امور مرتبط با قلمرو اختیارات خود را در چارچوب بودجه مصوب پیگیری می‌کنند. این الگو بیشتر در کشورهایی مانند دانمارک، سوئد و تا حدی در لتونی به وجود آمده است. این الگو در دانمارک دارای قدرت زیادی است به طور که شورای شهر دارای توانایی جرح و تعدیل و اصلاح نظام‌های انتخاباتی نیز می‌باشد.
در این مدل لازم به یادآوری است که، اگرچه در این مدل نوعی هماهنگی بین قانونگذاران و مجریان قوانین وجود دارد ولی در اینجا تفکیکی بین شورا و شهرداری وجود ندارد(Pate,1954: pp.201-202).(نمودار مدل کمیسیونی)
رای دهندگان ساکن شهر
رای دهندگان ساکن شهر
**نمودار مدل کمیسیونی
اعضای شورا
شهرداری
د. مدل شورا- مدیر شهر
در این مدل، شورای شهر دارای اختیارات کلی در ارتباط با سیاست‌های عمومی است. با این وجود نمی‌تواند در وظایف اداری و اجرایی که در دست مدیر شهر به عنوان مدیر اجرایی ایفای نقش می‌کند، دخالت نماید. در این سیستم شوراها توسط مردم انتخاب می‌شوند و این شورا برای اداره شهر مدیر شهری انتخاب می‌نماید(نوبری و رحیمی،1389: 16) این مدل در میان کشورهای اتحادیه اروپایی در دو کشور فنلاند و ایرلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مدل همه وظایف اجرایی در اختیار یک مدیر متخصص است که توسط شورای شهر انتخاب می‌شود(برک پور و اسدی. پیشین: 176). شهردار انحصاراً ریاست شورای شهر را بر عهده دارد و به طور کلی به صورت نیمه وقت در این شغل به فعالیت می‌پردازد و عمدتاً نقش تشریفاتی دارد.(نمودار مدل شورا – مدیر شهر)
**نمودار مدل شورا – مدیر شهر
رای دهندگان شهری
رای دهندگان شهری
شورای شهر
شورای شهر
شهردار
شهردار
مدیر شهر
مدیر شهر
ناظر شهری
ناظر شهری
.
